Ik word tegenwoordig heel hard uitgedaagd en vaak krijg ik de vraag: hoe doe je dat toch? Het antwoord op die vraag is veelzijdig, én grenzen stellen is er één aspect van. Net zoals iedereen en net zoals elke mama draag ik een rugzakje mee. Het gewicht op mijn schouders weegt de ene keer al wat meer dan de andere keer. We dragen allemaal ontzettend veel, ach, het is haast teveel om op te noemen: van simpelweg zorgen dat er propere onderbroeken in de kast liggen tot al minder simpelweg centen verdienen en zodoende zorgen dat we onze boterham verdienen. Mijn rugzak zit tegenwoordig al aardig vol met de zorg voor onze vier jongens én ook de zorgen met mijn man die sinds vorige week nog eens op chemo-retraite in het UZ Leuven ligt. De rugzak is nooit echt leeg, vroeger liet ik me vaak vangen en zei ik tot mezelf: “het is maar een periode – straks wordt het rustiger”. Mooi niet! Ik heb ontdekt bij mezelf dat ik voor één of andere reden er niet in slaag een rustige periode in te lassen. Dus wat doe je dan? Aspecten zoeken wat helpt om stevig in de schoenen te staan.
Ik heb geleerd dat een rugzak enkel kan gedragen worden door stevige schouders. Schouders die onder andere weten welke grenzen ik als persoon stel, en dewelke ik ook wil behouden.
Grenzen… “katelijne,
wat bedoel jij precies met grenzen??!”
Grenzen definieer ik als datgene waarin jij beslist voor jezelf een lijn te
trekken die de omgang met anderen en ook met jezelf vergemakkelijkt. Door
grenzen te stellen geef je jezelf ruimte en zuurstof. Ik zie die lijn letterlijk;
als een krijtmarkering op de grond. Ik sta aan de ene kant van de lijn en afhankelijk
van de situatie beslis ik wie of wat niet over die bepaalde lijn heen komt. Wanneer
iets of iemand wel over die lijn wil komen voor iets waar jij in principe nee
wil tegen zeggen, dan zeg je effectief ook “nee”. Je zegt “nee” omdat een “ja”
jou in de problemen brengt. Dit kan van alles zijn: iets dat je gewoonweg niet wil,
iets wat je energie wegneemt, iets dat je teveel werk geeft, iets wat tegen je
principes, iets wat bots met jouw gevoel en gedachten.
Die bepaalde lijn trekken valt nog wel mee. De lijn behouden is een ander paar mouwen, maar het is wél nodig. Wanneer je teveel over je grenzen gaat geeft dit negatieve gevolgen. Dit kan klein zijn: zoals een namiddag rustig thuis opgeven omdat er nog maar eens een babyborrel op de agenda staat. Of dat kan op termijn ook heel groot zijn, zoals een burn-out die op de loer ligt. Zowel mentaal als fysiek duiken er op termijn wel gevolgen op.
Wanneer je wél je grens bewaakt en ook behoudt, dan creëer je ruimte en zuurstof voor jezelf én op die manier ook voor je kindje(s) & directe omgeving.
Hoe doe je dit dan godsnaam?! Opnieuw… er bestaat geen magic box, wél een stappenplan. Bij deze!:
Stap 1: Bestaat jouw grens/’lijn”?
Neem even de tijd en ga na in welke mate jij je ‘krijtlijn’ trekt. Heb je bijvoorbeeld het gevoel dat al je weekends compleet vol zitten en daar geen vat op hebt? Heb je vaak afspraken met vrienden, sociale verplichtingen en heb je het moeilijk daar nee op te zeggen? Een typisch voorbeeld is het agenda-werk: je spreekt af met vrienden, op het einde van de leuke avond komen alle agenda’s boven en dan gaat het als volgt: “oké, nieuwe datum!”. Je hoort me al komen… je weet dan hoe het gaat: de ene kan, de andere niet, er is eindelijk een datum en ergens wringt het bij je. Eigenlijk wil je niet toezeggen, je weet dat het een zware week wordt en toch zeg je ja. Ook ik heb het er nog moeilijk mee. Ook al wil je dolgraag afspreken, wanneer jouw rugzak heel zwaar doorweegt dan is het belangrijk jouw lijn te trekken.
Kijk naar jezelf, ga een paar situaties na: trek jij je krijtlijn? Heb je ‘tout court’ een lijn? Is die wel aanwezig of zeg je op van alles en nog wat “ja” waardoor jouw ademruimte ontzettend klein is.
Stap 2: Wat zijn de gevolgen?
Bekijk de uitkomst van stap 1. Bevind jij je in een situatie waar jouw krijtlijn heel vaag is of er helemaal niet is? Of staat ze er wel, maar laat je het toe dat deze vaak wordt overschreden of gewoonweg wordt weggeveegd?
Ga na welke gevolgen dit voor je heeft: zowel mentaal als fysiek. Schrijf deze op. Bewustwording is al een hele grote stap, namelijk dé stap naar verandering.
Stap 3: Tijd om die krijtlijn te tekenen!
Neem een blad papier, of nog toffer, ga naar buiten op straat & neem je kinderen mee. We gaan krijten! Teken letterlijk je krijtlijn of krijtlijnen, het kunnen er verschillende zijn. Bijvoorbeeld kan je beslissen dat je teveel tijd op je gsm spendeert en dat de social media je vaak opslorpt. Jouw krijtlijn kan zijn: na 21u s avonds gaat mijn gsm op flight modus. Op die manier zeg je “nee” tegen jezelf als ook tegen anderen. Een andere krijtlijn kan zijn: ik ben zwanger en ik wil dolgraag borstvoeding geven, maar als het niet lukt, teveel pijn doet, eender hoe je het zelf invult… dan stop ik zonder schuldgevoelens, dit is mijn krijtlijn – no matter what iemand anders hierover inbrengt. Nog een andere kan zijn: per weekend boek ik één activiteit, niet meer dan dat. Ook al krijg je te horen: “ja maar, wanneer kan jij wel eens?!” Nope, dit is jouw krijtlijn!
Stap 4: Jouw krijtlijn bewaken
Ja, ik weet het…! Dit is de aller moeilijkste stap. Hier bestaan geen truukjes voor. Enkel jij kan dit doen, enkel jij kan jouw krijtlijn(en) bewaken. Wat helpt is het volgende:
– bedenk wat er gebeurt wanneer je je grens niet bewaakt, wat zijn de negatieve gevolgen?
– ga na wanneer het je wel is gelukt je krijtlijn te bewaken en te behouden: hoe voelde dit? Welke positieve gevolgen had dit?
– just do it! wanneer het één keer lukt, wordt het de tweede keer makkelijker
– hou jezelf een wortel voor de neus : geef jezelf een motivatie, een soort van cadeautje wanneer je erin slaagt je krijtlijn met succes te bewaken
– ga op zoek naar een zinnetje / een stemmetje in je hoofd die je helpt op het moment dat jouw krijtlijn in gevaar komt. Jij hebt het zelf in de hand, jij bent meester van je eigen doen en laten. Het stemmetje in jouw supportert, you can do this!
– en wanneer het eens niet lukt? : so be it, daar leer je uit !
Stap 5: Her-evalueer je krijtlijn waar nodig
Je rugzak, je situatie, je leven, … evolueert en is nooit hetzelfde. Het spreekt voor zich dat jouw krijtlijn misschien wel vervaagt en niet meer nodig is. Andere krijtlijnen zullen dan weer in de plaats komen. Sta hier af en toe bij stil, wees niet te hard voor jezelf en pas aan waar nodig.
Heb je vragen, opmerkingen of heb je hier graag wat hulp bij? stuur me een mailtje op katelijne@mamaboost.be . Ik help je heel graag verder!
